Tiroid Bezinin Görevi Nedir, Tiroid Bezi Vücutta Ne İşe Yarar?
Bu makalemizde insanoğlu için pek anlaşılmada çok önemli olan bir konuyu yani tiroit bezini işleyeceğiz. Evet, tiroid bezini hep duyar hatta cümle içinde dahi kullanırız ama aslında tiroid bezinin ne işe yaradığını ve bizim için ne denli önemli olduğunu ve tam olarak vücudumuzun hangi bölgesinde olduğunu pek bilmeyiz. İsterseniz lafı daha fazla uzatmadan tiroid bezi hakkında bilgilenmeye başlayalım.
Bu Yazıda Neler Var?
Tiroid Bezi Hormonları
• Tiroid boynumuzda kelebek şeklinde ve yaklaşık olarak 20 gram ağırlığındadır.
• Tiroid hormonlarına T3 ve T4 hormonları denir.
• TSh hormonu hipofizden salgılanmaktadır.
Tiroid Hastalıkları Hangileridir?
Tiroid hastalıklarını Guatr hipotiroidi, hipertiroidi zehirli guatr, tiroid kanserleri ve tiroidit olarak sıralamamız mümkündür.
Tiroid Bezi
• Tiroid bezi endokrin yani hormonlar salgılayan bez olması ve bu hormonların da kana girerek vücudun değişik organ ve dokularında etki göstermesi anlamına gelmektedir.
• Tiroid bezi tam olarak boynun ön kısmında olan adem elmasının altında bulunmaktadır.
• Tiroid bezinin sağ ve sol lobu bulunmaktadır ve bu loblar istmus adı verilen bölümde birbirine bitişik bulunmaktadırlar.
Tiroid Bezi Ne İşe Yarar?
• Tiroid bezinin görevleri 2 adet hormon yapması ve bunları dolaşıma salgılamasıdır. Bu hormonlara tiroksin (T4) diğerine ise tiriiyodotironin yani (T3) denir.
• T4 hormonunda 4 adet iyod atomu, T3 hormonunda ise 3 adet iyod atomu bulunmaktadır.
• Hücre içerisinde T3 hormonu etkilidir bu yüzden T4 hücreye girmeden T3 hormonuna dönüşür.
Tiroid Hormonlarının Görevleri Nelerdir?
• T3 ve T4 hormonları vücudun metabolizmasını düzenlemekte ve hızını kontrol etmektedir.
• Eğer hormon fazla salgılanırsa metabolizma hızlanır ve hiertiroidi denilen hastalık meydana gelir.
• Hipertiroidi hastalığında ise kalp çarpıntısı baş gösterir ve bağırsaklar haraketlenerek ishal durumunu ortaya çıkartırlar.
• Tiroid hormonu normalden az salgılanır ise o zaman da bu duruma hipotiroidi denmektedir.
• Hipotiroidi hastalığında kalp hızı azalır, bağırsaklar yavaşlar ve kabızlık durumu söz konusu olur.
Tiroid Bezinin Çalışması Nasıl Kontrol Edilir?
• Tiroid bezinin çalışma durumu beynimizde bulunan ve hipofiz adı verilen bir bez sayesinde salgılanan TSH hormonu ile kontrol edilmektedir.
• Kan dolaşımında olan T3 ve T4 tiroid hormonları azaldığı zaman hipofiz ile THS salgısı artmakta ve bu hormon tiroid bezinden tiroid hormon salgısını arttırmaktadır.
• Eğer dolaşımda T3 ve T4 artmakta ise o zaman THS salgılaması azalmaktadır.
Tiroid bezimizin İyi Çalışıp Çalışmadığını Nasıl Anlarız?
• Bunu anlamak için kandaki T3, T4 ve THS hormonlarının tahlilini yani ölçümünü yaptırmamız gerekmektedir.
Tiroid Bezi Hastalıkları Nelerdir?
1. Guatr Hastalığı:Tiroid bezinin büyümesi durumuna guatr denmektedir.
2. Nodül Hastalığı:Tiroid bezinin içinde normal dışı doku oluşması durumudur.
3. Tiroidit Hastalığı:Tiroid bezinin iltihaplanması durumuna denir. Tiroid bezinde ağrı oluşmaktadır.
4. Hipertiroidi Rahatsızlığı:T4 ve T3 hormonlarının tiroid bezinden aşırı şekilde salgılanması durumudur.
5. Hipotiroidi Rahatsızlığı:Tiroid hormonlarının (T4 ve T3) az salgılanması durumuna denmektedir.
Tirod Hastalığı Riski Kimlerde Görülür?
• İklim açısından iyod eksikliği olan bölgede yaşayan veya yeterli iyod almayan kişilerde görülür.
• Ailesinde tiroid hastalığı geçmişi olan kişilerde görülme riski vardır.
• Diabetes mellitus (şeker hastalığı), romatoid artrit ve pernisiyöz anemisi olan kişilerde görülebilir.
• Hamile bayanlarda ve yeni anne olan bayanlarda görülebilir.
• 60 yaşın üzerindeki bay ve bayanlarda görülme riski vardır.
• Kanser hastalığı nedeniyle baş ve boyuna radyoterapi (ışın tedavisi) uygulanan kişilerde görülebilir.
• Lityum, amiodaron ve interferon türü ilaçları kullanan kişilerde görülebilir.
Tiroid Bezi Hastalarında Uygulanan Testler Hangileridir?
• Kan Testleri: Serbest T3, serbest T4 ve TSH hormonlarının kan seviyelerinin ölçülmesi. Tiroid bezinin fonksiyonu hakkında en detaylı bilgiyi TSH ölçümü vermektedir.
• Tiroid Ultrasonu :Tiroid ultrasonu tiroid bezinin büyüklüğünü ve de nodül var ise nodülün büyüklüğünü anlamamıza yardımcı olmaktadır.
• Tiroid Sintigrafisi:Damarınızdan teknesyum adı verilen bir ilacın verilerek tiroid bezinin filminin çekilmesi durumudur.
• Tiroid İnce İğne Aspirasyon Biyopsisi:Tiroid bezinde saptanan nodüllerde kanser hastalığı olup olmadığını anlamak için yapılmaktadır. Nodülü olan tüm hastalara uygulanır.
Annemim troid bezlerinde sorun var. Normalde çok zayıf birisiydi fakat bu sorun çıktıktan sonra aşırı derecede kilo aldı. Şöyle söyleyeyim, 45-50 kilo civarıydı şimdi 80 kilolara çıktı.