Domates Neden Meyvedir

Domates meyve midir yoksa sebze midir konusu uzun yıllardır tartışılagelen bir konudur. Bu konu açıldığında insanların kafası karışır ve meyve sebze ayırımını hangi kriterlere göre yapıldığı tartışılmaya başlar. Domates herkese sebze gibi gelmektedir. Pazarlarda, manavlarda ve marketlerde sebzeler ile aynı reyonda bulunmakta olan domates aslında bir meyvedir.

Halk arasında sebze ve meyve arasındaki ayrım çiğ yenmesi ve pişirerek yenmesi şeklindedir. Meyveler daha çok alınıp yıkanıp tüketilen yiyecekler iken; pırasa gibi, karnabahar gibi, ıspanak gibi sebzeler pişirerek yenir. Genellikle tüm bitkiler bu şekilde düşünülerek sınıflandırılabilir. Ancak bazı istisna yiyecekler bu kuralı bozmaktadırlar. Bunun en bilinen örneği domatestir.

Domates çiğ şekilde tüketilir, yemeklerde kullanılır, ızgaralarda pişirilir ve fırına atılır. Yani aslında yemek yapılan hemen hemen her ortamda domates vardır. Domates her pişirme alanında pişirilir. Her öğün içerisinde bulunur. Bu sebeple domatesin hangi kategoriye konması gerektiği bilinmemektedir.

Halk arasındaki bir diğer sebze meyve ayrımı da tada göre yapılmaktadır. Üzüm, elma, şeftali, kiraz, muz, vişne, erik, kivi gibi meyveler hep ya tatlıdır ya da ekşidir. Ancak sebzelerin tadı daha farklı ve kendine hastır. Sebzelerin tadı hakkında pek genelleme yapılamaz. Ayrıca pişmeden yenen çoğu sebzenin pek ayırt edici bir tadı da yoktur. Bu da sebze meyve ayırımında kafa karıştıran kriterlerden biridir.

Domates neden meyvedir diye bakmadan önce size ilginizi çekecek bir kaç yazımızı tanıtmak isterim.

Özellikle domatesin tarihi hakkında bilgi sahibi misiniz? Değilsen domates ne zaman bulundu adlı yazımız ilgini çekebilir.

Domates çok sağılıklı bir meyve ama içinde ne tür vitaminler var. Domateste ne vitamini var konumuzu mutlaka okuyunuz.

Domates yetiştiricilerinin kabusu çiçek dökme sorunudur. Malum domates çiçeği meyve oluşumu demektir. Domates neden çiçek döker adlı yazımız sayesinde çiçek dökme nedenlerini öğrenebilirsiniz.

Domates önce çiçek olarak oluşur. Ardından yeşil bir meyve olan domates birden kıpkırmızı olur. Bunun nedenini biliyor musunuz? Domates nasıl kızarır adlı makalemiz okursanız sebebini öğrenebilirsiniz.

Domates Neden Meyvedir

Domates neden meyvedir?

Domatesin neden meyve olduğunu incelemek için öncelikle sebze meyve ayrımının aslında nasıl yapıldığının bilinmesi gerekir. Botanist kişiler için yukarıdaki sebze meyve ayrımı söz konusu değildir. Tadı veya yenme şekli değil büyüme şekli sebze ve meyveyi ayıran gerçek unsurdur. Botanistlerin tanımına göre bir bitkinin meyve olması için olması gerekenler:

1. Öncelikle meyvelerin içlerinde yine halk dilinde çekirdek olarak adlandırılan tohumları bulunmalıdır. Bu tohumlar ile toprağa düşen meyve tekrar büyür veya toprağı zengin hale getirir. Döngü bu şekilde devam eder. Domates de iç kısmında çekirdekler barındırdığından bu maddede meyve sınıfına girer.

2. Meyvelerin içleri etli ya da kuru olmalıdır. Meyvelerin kabuk, et ve tohum olmak üzere 3 kısımdan meydana gelirler. Bu sebeple iç kısmı yani etli dediğimiz kısım olmazsa bir meyveden bahsetmemiz mümkün değildir. Örneğin ıspanağın bir et kısmı veya çekirdeği ( tohumu ) yoktur. Ispanak sadece yapraklardan oluşur. Bu sebeple ıspanağa meyve diyemeyiz. Domates de bu tanımdaki gibi kabuk et ve çekirdek ( tohum ) kısımlarından oluşur. Yani bu maddeye göre de meyve kategorisine girer.

3. Kökleri, bitki yaprakları olan veya çiçek halinde olan bitkiler ise sebzedir. Buna örnek vermek gerekirse patates, soğan ve sarımsak kök halinde olan sebzelerdir. Toprağın içinde yetişirler, kökler çıkarılıp yenir. Yani patates, soğan ve sarımsak üçlüsü bu sebepten dolayı sebzedir. Yaprakları olan sebzeler biraz önce verilen ıspanak örneği gibi; ıspanak, pırasa, marul ve lahana yapraklı olan sebzeler sınıfına girer. Bu tip sebzelerde sadece yapraklar bulunmaktadır. Yapraklar atıldığında geriye ne kök ne de tohum kalır. Son grup olan çiçekler sınıfının en bilinen örneği ise karnabahar örneğidir. Karnabahar bir çiçek türüdür. Ancak çekirdeği ve et kısmı olmadığı için karnabahar da sebzelerden biri olarak bu sınıflarda yerini almıştır.

Maydanoz, susam ve karabiber hangi kategoriye girer?

Bazı istisnalar vardır ki meyve kategorisine de sebze kategorisine de sokmak imkânsızdır. Mesela susam kendi bitkisinin tohumu yani çekirdeğidir. Çekirdek halinde tüketildiğinden susamı tekrar kök, yaprak gibi şekilde ayırmak mümkün değildir bu durumda susamın hangi kategoriye sokulacağı bir merak konusudur. Bunun yanında maydanoz da bir yaprak çeşididir. Ancak sadece yapraktan da oluşmaz. Bu sebeple maydanoz da istisna durumda olan bitkilerden biridir. İstisnalardan devam edecek olursak karabiber baharatı da bir ağacın meyvesi şeklinde sınıflandırılmıştır. Tüketiliş şekli düşünüldüğünde karabibere meyve demek imkânsızdır bu sebeple karabiberde botanistlerin kafa karıştırdığı meyvelerden biridir.

Bu tip meyve sebze sınıflandırmaları ve bitkiler hakkında bilgi almak istiyorsanız botanik bilimi hakkında araştırma yapabilirsiniz. Daha sayısız pek çok bitki farklı şekillerde tüketilmekte ve sınıflandırılmaktadır. Botanik bitkilerin incelenmesi ve sınıflandırılması alanında çalışmalar yapılan bir bilim dalıdır. Botanik bilimi de her bilim dalı gibi insanları her gün şaşırtmaya devam etmektedir.