Meyan Kökü Bitkisinin Faydaları Nelerdir?

Meyan kökü bitkisinin Latince ismi ‘’glycyrrhiza glabra’’ dır. Meyan kökü bitkisi haziran ile temmuz ayları arasında mor-mavi çiçekler açar ve özellikle akarsu kenarlarında bulunan kumluk bölgelerde yetişir.

Meyan Kökü Hangi Bölgelerde Yetişir?
Meyan kökü bitkisi başta ülkemizde olmak üzere İtalya, Suriye, Kırım, Kafkasya ve İran bölgelerinde bulunur. Ülkemizde meyan kökü bitkisi daha önceki zamanlarda Ege bölgesinde bol miktarlarda yetişmekteydi. Fakat şimdilerde meyan kökü bitkisinin ekim alanları daha çok Doğu ve Güneydoğu Anadolu taraflarındadır.

Meyan Kökü Bitkisinin Kullanılışı

Meyan kökü bitkisinin sap ve kökleri sonbahar zamanında toprağın altından çıkartılır. Çıkartılan sap ve kök kısımları topraktan tamamen temizlenir sonra kurutulur ve daha sonrada meyan kökü bitkisi su, şerbet, bal ve toz olarak şifa vermesi için kullanılır.

Meyan kökü bitkisinin değirmenlerde çekilmesi ile meyan kökü tozu elde edilir. Meyan kökü tozu su ile birlikte kaynatılıp şifa vermesi için kullanılır.

Meyan kökü bitkisinden meyan kökü balı elde etmek için meyan bitkisinin kökleri kaynar suyun içerisinde uzunca bir süre bırakılır ve daha sonra bu kökler bal kıvamına gelmesi için yoğunlaştırılır. Yoğunlaştırılmış olan meyan kökü balı genellikle küp ya da silindir şekillerde piyasaya sunulur. Meyan kökü balı özel bir tada sahip olan siyah renkte özel bir kütledir. Ülkemizde meyan kökü balı Söke ve İzmir’de kurulan tesislerde üretilmektedir.

Meyan kökü şerbeti hazırlamakta kuru meyan kökü dövülmek üzere lif haline getirilir. Daha sonra lifler yoğurt ile yoğrulduktan sonra daha güzel bir koku vermesi için içerisine biraz tarçın eklenir. Elde edilen bu karışım delikleri olan bir kaba konur ve üzerine bir miktar su eklenip aşağı taraftan sızan su toplanır. Uygulanan bu işleme istenilen kıvam elde edilinceye dek devam edilir. Meyan kökü şerbeti tatlı ve esmer renkte olan güzel bir şerbettir. Meyan kökü şerbeti özellikle Doğu bölgelerimizde içecek olarak kullanılmaktadır.

Meyan Kökünün İçindeki Maddeler
Meyan kökü bitkisinin içerisinde glycyrhizin, glycyrhizin asidi, reçine, glikoz, sakkoroz, nişasta, zamk, tanen, yağ ve asparagin bulunmaktadır.

Meyan Kökünün Tıbbı Etkileri
Meyan kökü bitkisinin tıbbi etkileri arasında balgam söktürmesi ve göğsü yumuşatması vardır. Bu özelliklerinin sebebini glycyrhizin saponin maddesi içermesidir. Ve bu tür maddeler de bronş salgılarının artmasına yardımcı olur. Meyan kökünün bu etkilerinden faydalanmak için günde 3 defa kadar meyan kökü tozu yutulmalıdır.

Meyan kökü ayrıca hem idrarı arttırır hem de ses kısıklığına iyi gelir.
Meyan kökü bitkisi eskiden özellikle öksürüğe iyi geldiği için kullanılırdı fakat 1946 yılında Hollandalı eczacı Revers tarafından meyan kökünün gastrit ve ülser rahatsızlıklarına iyi geldiği tesadüfî olarak keşfedilmiştir. Daha sonraları Hollanda üniversitesinde yapılan araştırmalar sonucunda bu etkilerin gerçek olduğu onaylanmıştır.

Hollanda üniversitesinde yapılan araştırmalarda belirlenen aktif madde glycyrhetinic asid kortizon adı verilen ve insan vücudunda böbrek üstü bezlerinde üretilen hormona benzeyen ateş düşürücü ve ağrı kesici olarak işe yaramaktadır. Kortizonda aynı etkileri göstermesine rağmen gastrit ya da ülser tedavisinde kullanılmamaktadır. Bunun nedeni kortizonun mide yırtılması ve mide kanaması durumlarını arttırmasıdır. Meyan kökü bitkisinde ise bu yan etkiler kortizon gibi güçlü değildir.

Bunların dışında meyan kökü balının mukozayı koruyucu ve yaralara iyi gelen özellikleri de bulunmaktadır. Bu etkileri yüzünden mide ülseri ve gastrit üzerinde faydaları vardır.

Eğer isterseniz günde 20 ila 25 gram kadar meyan kökü çiğneyerek bu şifalardan yararlanabilirsiniz. Ayrıca eğer isterseniz 30 gram kadar meyan kökü tozu, 1 tatlı kaşığı kadar keten tohumunu 1 litre kadar suda yaklaşık 20 dakika kaynatılır ve hazırlanan bu karışımdan günde 3 bardak kadar içilebilir. Hazırlamış olduğunuz bu karışım öksürük için de kullanılabilir.

Meyan kökü şerbetini müshil ilacı olarak da alabilirsiniz.
Meyan kökü yüksek tansiyon sorunu olan kişilerde tansiyonu daha fazla yükseltebilir ve bu yüzden yüksek tansiyon sorunları olan kişiler meyan kökü kullanırken daha fazla dikkat etmelidirler.